بیماران سکته مغزی بعد از ترخیص از بیمارستان بدلیل بستری بودن و بسته به میزان روزهایی که تحرک نداشته اند معمولا دچار ضعف در عضلات می‌شوند و این موضوع بصورت ضعف در اندام های گفتاری و تنفسی، خودش را نشان می‌دهد و باعث میشود که این بیماران بسیار شل صحبت کنند و ولوم صدای پایینی داشته باشند. گفتار درمانی سکته مغزی راه حلی مطمئن برای درمان اختلال گفتار در سکته مغزی می‌باشد. تمرینات گفتار درمانی زیر را می‌توانید در منزل و با بیماری که دچار سکته مغزی شده انجام دهید و روند بهبودی را سرعت ببخشید.
۱۰ تمرین و نکته کاربردی برای درمان اختلال گفتار در سکته مغزی
۱. فوت کردن در دستمال کاغذی
دستمال کاغری را مقابل بیمار نگه دارید و از بیمار بخواهید در دستمال کاغذی محکم فوت کند جوری که دستمال حرکت کند و اگر قادر به انجام این کار نبود خودتان اول انجام دهید تا از شما یاد بگیرد و همراه با شما و بعد از شما این کار را انجام دهد.
۲. دمیدن در بادکنک
از بیمار بخواهید در بادکنکی بدمد و آنرا تا جای ممکن، کامل باد کند. برای این منظور استفاده از بادکنک های هلیومی و فویلی توصیه میشود. (زیرا انعطاف پذیری بالایی دارند و راحت تر از بادکنک های لاتکسی باد می‌شوند) این تمرین جهت افزایش حجم تنفسی و به منظور تقویت بلندی صدای بیمار توصیه میشود.
۳. صداسازی با زبان
تمرینات صدا در آوردن با زبان مانند سق زدن و نچ کردن (حداقل ۱۰ بار انجام شود و بسته به توانمندی بیمار هر چقدر بیشتر انجام شود بهتر هست) این تمرین به تقویت عضله زبان جهت رسیدن به وضوح بیشتر در صحبت کردن کمک می‌کند.
۴. تمرین کلمه “پا”
از بیمار بخواهید تا جای ممکن و یا با کمک و همراهی شما هجای “پا” را بلند و محکم چند بار (تا ۱۰ بار) پشت سر هم بگوید. این تمرین مناسب افرادی هست که قدرت عضلات لب هایشان پایین هست و یا کیفیت صدایشان تودماغی و خیشومی هست. با انجام مرتب این تمرین (روزانه حداقل سه بار انجام کل تمرینات توصیه میشود) مشکلات یاد شده به مرور برطرف میشود.
۵. مشکل در بلعیدن غذا
اگر بیمار بعد از ترخیص از بیمارستان در خوردن آب و مواد غذایی همچنان دچار مشکل هست و یا با لوله های تغذیه (انجی تیوب و یا پگ) تغذیه می شود هرگز و حتی به اصرار مریض، شروع به دادن مواد غذایی (و لو کم) به بیمار نکنید و اول از یک تراپیست بلع جهت ارزیابی اولیه شرایط بیمار کمک بگیرید.
۶. توجیه کردن خانواده بیمار
همیشه در شروع کار توانبخشی لازم هست با اعضای خانواده مریض جلسات خانواده درمانی توسط متخصص مربوطه ترتیب داده شود و به مشکلات یکایک اعضا رسیدگی شود. برای کمک بهتر به فرد آسیب مغزی در ابتدا لازم هست خانواده مریض نسبت به عارضه ای که برای بیمارشان اتفاق افتاده اطلاعات کافی را کسب کنند و ضایعه ایجاد شده برای عزیزشان را به عنوان یک رخدادی طبیعی که ممکن هست برای هر سالمندی ایجاد شود قبول کنند و به این وسیله از حالت شوک و سردرگمی خارج شوند، تا در ادامه بتوانند بهتر و موثرتر به بهبود بیماری عزیزشان کمک کنند.
۷. پذیرش از سمت خانواده
بیمار اختلال گفتار در سکته مغزی شده در روزهای اول بعد ضایعه دچار حس سردرگمی و حتی انکار مشکلش میشود و بتدریج که به وجود مشکل آگاه تر میشود، سطح ناراحتی اش بیشتر میشود و ممکن هست تا مدتی علائم افسردگی از خودش نشان بدهد، بهترین کار همراهی و پذیرش این موضوع از طرف اطرافیان و بویژه اعضای خانواده اش می باشد که با این پذیرش می‌توانند بیمار را در پذیرش مشکل وارد آمده بهتر کمک کنند و او را جهت همکاری برای دریافت خدمات توانبخشی ترغیب کنند.
۸. ایجاد اعتماد به نفس
شاید بتوان حس کفایت را به عنوان مهمترین موضوع برای یک سالمند آسیب دیده در نظر گرفت که می‌تواند با وجود این احساس، همچنان به ادامه زندگی راغب باشد. اعضای خانواده مریض باید بتوانند کم کم و به تدریج این احساس را به فرد بیمار القا کنند و در او حس اعتماد به نفس جهت انجام یکسری کارهای روزمره را بسازند و او را در نهایت به حس خودباوری و خودارزشمندی برسانند. استفاده از توصیه های متخصصان خانواده درمانی می‌تواند در این خصوص بسیار راهگشا و کمک کننده باشد.
۹. صبر در روند درمان
پیشرفت درمان گفتار درمانی سکته مغزی در ماه‌های اول و بویژه دو ماه اول بعد ضایعه قابل ملاحظه هست و معمولا به تدریج این روند ممکن هست کندتر بشود، اعضای خانواده و اطرافیان باید از این موضوع آگاه باشند و انتظار خیلی بالایی از بیمار نداشته باشند و با در نظر گرفتن این نکته در هر زمانی انتظار واقع بینانه ای از مریض و درمانگر داشته باشند و سعی کنن کوچکترین پیشرفت ها را در عضو آسیب دیده ببینند و به فرد بیمار منتقل کنند، تا همین نکته ساده باعث بشود هر روز انرژی و انگیزه لازم برای همدلی بیشتر و ارائه خدمات بهتر به عضو آسیب دیده را داشته باشند.
۱۰. استفاده از روانشناس در همه مراحل درمان
بعد از بروز اختلال گفتار بویژه برای فرزند خانواده، والدین و بخصوص مادر خانواده ممکن هست بشدت دچار تشویش و افسردگی بشود که باید به ایشان فرصت داد تا ضایعه پیش آمده را کم کم بپذیرند ولی نکته مهم اینجاست که والدین و بقیه اعضای خانواده گاها آنقدر درگیر موضوع می‌شوند که از تاثیر حال بدی که دارند بر روی عضو آسیب دیده غافل می‌شوند و باعث می‌شوند که بیمار شرایط روحی سختی را تجربه کند و به درمان مقاوم شود و پروسه درمان به درازا بکشد که حتما توصیه می‌کنیم از مشاوره های متخصصین روانشناس استفاده کنید.
نکته‌ای امید بخش در گفتار درمانی سکته مغزی
در نهایت نکته ای که امیدبخش بوده و لازم است بیان کنیم این است که چنانچه فردی که دچار اختلال گفتار در سکته مغزی (آفازی) شده است به همت کادر درمان و خانواده اش بتواند کم کم از شرایط پیش آمده خارج شود، تجربه ای هر چند سخت ولی گرانبها را پشت سر گذاشته و نتیجه و خروجی و حل این ضایعه در نهایت شکل گرفتن شخصیتی قوی تر و پخته تر از قبل خواهد بود. توجه به این نکته تأثیر بسیاری در روند درمان گفتار درمانی بیماران آسیب مغزی دارد. جهت معاینه و ارزیابی دقیق و ارائه تمرینات و متدهای تخصصی و گفتار درمانی در منزل توسط دکتر پورصمدی می‌توانید با ما تماس بگیرید.
